Διατροφή για Αμηνόρροια

Η αμηνόρροια αποτελεί ένα πρόβλημα που αρκετές γυναίκες αντιμετωπίζουν στις μέρες μας. Διακρίνεται σε πρωτοπαθή και σε δευτεροπαθή. Η πρωτοπαθής αφορά κορίτσια στα οποία η έμμηνος ρύση δεν έχει εμφανιστεί μέχρι την ηλικία των 16. Η δευτεροπαθής αφορά απουσία 3-4 κύκλων σε γυναίκα που στο παρελθόν είχε κανονικό κύκλο και δεν είναι έγκυος, θηλάζουσα ή στο στάδιο της εμμηνόπαυσης. Η αμηνόρροια δεν αποτελεί ασθένεια, αλλά σημάδι ότι κάτι άλλο συμβαίνει στον οργανισμό.

Οι αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν σε αμηνόρροια ποικίλουν και μπορεί να κυμαίνονται από χαμηλό σωματικό βάρος μέχρι ορμονικές διαταραχές. Το πρώτο βήμα σίγουρα είναι να επισκεφτείτε έναν καλό γυναικολόγο. Όμως, πέρα από αυτό, υπάρχουν και κάποιες αλλαγές που μπορείτε να κάνετε στη διατροφή σας, αλλά και γενικότερα στη ζωή σας, προκειμένου να βοηθήσετε το σώμα σας λειτουργήσει πιο αρμονικά.
Σχετικά με τη Διατροφή σας:

1. Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος. Γυναίκες που έχουν βάρος κάτω του φυσιολογικού, μπορεί να έχουν αμηνόρροια εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς σωματικού λίπους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συνθέσουν ορμόνες. Από την άλλη, γυναίκες υπέρβαρες συνήθως έχουν αμηνόρροια εξαιτίας της υπερβολικής παραγωγής ανδρογόνων που σχετίζονται με το υπερβάλλον σωματικό λίπος.
2. Σιγουρευτείτε ότι παίρνετε τα θρεπτικά συστατικά που σας χρειάζονται με μια ισορροπημένη διατροφή, που να περιλαμβάνει ποικιλία τροφίμων.
3. Φρούτα και λαχανικά εποχής. Προτιμήστε βιολογικά, καθώς δεν είναι επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα και τοξίνες. Επίσης, θυμηθείτε ότι όσο περισσότερα χρώματα τόσο μεγαλύτερη η ποικιλία στις βιταμίνες και τα μέταλλα που προσλαμβάνετε.
4. Προϊόντα ολικής (π.χ ψωμί, ζυμαρικά, καστανό ρύζι). Μην εστιάζετε μόνο σε προϊόντα από σιτάρι˙ δοκιμάστε βρώμη, κριθάρι (π.χ κρίθινα παξιμάδια), σίκαλη, κινόα, αμάρανθο, κεχρί, φαγόπυρο, spelt, kamut,  κ.ά για να υπάρχει ποικιλία στα θρεπτικά συστατικά.
5. Καλά λιπαρά (σαρδέλα, άγριος σολομός, σκουμπρί, ωμοί ξηροί καρποί, ταχίνι ολικής ή βιολογικό, παστέλι με μέλι, λιναρόσπορος, κολοκυθόσπορος, αβοκάντο, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο,φυστικοβούτυρο).
6. Όσπρια  (συνδυάστε τα με ρύζι για πρόσληψη πλήρων πρωτεϊνών).
7. Αυγά και κοτόπουλο ελευθέρας βοσκής, και εάν γίνεται βιολογικά.
8. Αλάτι Ιμαλαϊων ή φυσικό θαλασσινό ανεπεξέργαστο . Μειώστε το ραφιναρισμένο (επεξεργασμένο) που συνήθως βρίσουμε στο super-market. Ωστόσο, είναι θεμιτό να βρείτε κάποιο που να είναι ενισχυμένο με ιώδιο (ιωδιούχο), ειδικά εάν έχετε πρόβλημα με το θυρεοειδή σας.

Τι να αποφύγετε:

1. Καφέ και Αλκοόλ  Επειδή η απότομη διακοπή του καφέ μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους μειώστε τον σταδιακά και αντικαταστήστε με τσάι.
2. Επεξεργασμένα τρόφιμα (άσπρη ζάχαρη, άσπρο αλεύρι, οτιδήποτε είναι πακεταρισμένο, σε κονσέρβα ή σε μπουκάλι με ημερομηνίας μακράς διαρκείας π.χ έτοιμοι χυμοί, ψωμί του τοστ, διάφορα γλυκίσματα κτλ).
3. Υδρογονωμένα λίπη- trans λιπαρά. Τα βρίσκουμε σε μαργαρίνες (είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε το κλασσικό βούτυρο περιστασιακά) σφολιάτες, κρουασάν, μπισκότα, κέικ κ.ά.
4. Τηγανιτά . Προτιμήστε τη χρήση κατσαρόλας, φούρνου ή σχάρας στο μαγείρεμα.
5. Κόκκινο κρέας.  Περιορίστε το όσο μπορείτε.
6. Αγελαδινά προϊόντα. Πλέον τα προϊόντα αυτής της κατηγορίας προέρχονται από ζώα που έχουν εμβολιαστεί με πολλές ορμόνες –προτιμήστε κατσικίσια και πρόβεια- π.χ. γιαούρτι πρόβειο, κατσικίσια ή γίδινη φέτα, κατσικίσιο γάλα ή ακόμα και γάλα από ξηρούς καρπούς (π.χ γάλα αμυγδάλου-almond milk).

Βότανα που μπορεί να βοηθήσουν
Η χρήση βοτάνων είναι καθιερωμένη εδώ και αιώνες για την ενδυνάμωση του οργανισμού και την αντιμετώπιση ασθενειών. Παρόλα αυτά όμως, θέλουν ιδιαίτερη προσοχή καθώς μπορεί να έχουν διάφορες παρενέργειες ή να αλληλεπιδράσουν με άλλα βότανα, φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής. Γι’αυτό το λόγο προτείνεται η λήψη τους υπό την επίβλεψη ειδικού.
Τα περισσότερα από τα παρακάτω βότανα δεν έχουν μελετηθεί συγκεκριμένα για την αμηνόρροια, ωστόσο χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική.
Βότανα που φαίνεται να έχουν οιστρογονική δράση:

• Τσιμιτσιφούγκα (Black cohoch – Cimicifuga racemosa). Αντιδρά με φάρμακα όπως ακαιταμυνοφαίνη (π.χ. Tylenol), ατορβαστατίνη (π.χ. Lipitor), καβαρμαζεπίνη (π.χ.Tegretol), ισονιαζίδη (π.χ ΙΝΗ), μεθοτρεξάτη (π.χ. Rheumatrex) και άλλα.
• Γλυκόριζα (licorice- Glycyrrhiza glabra). Μην πάρετε γλυκόριζα εάν έχετε υπέρταση ή καρδιακή ανεπάρκεια. Αλληλεπιδρά επίσης με πολλά φάρμακα, γι’αυτό ρωτήστε τον γιατρό σας.
• Μιτσέλα ( squaw vine- Mitsella repens ).

Βότανα για υψηλά επίπεδα προλακτίνης:

• Λυγαριά (Vitex- Vitex Agnus castus). H λήψη της προτείνεται σε περίπτωση που τα επίπεδα προλακτίνης είναι πολύ υψηλά. Όμως, εάν κάνετε ορμονική θεραπεία συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Η λυγαριά μπορεί να αλληλεπιδράσει με πλήθος φαρμάκων όπως χλωροπρομαζίνη (π.χ. Thorazine), αλοπεριδόλη (π.χ. Haldol), λεβοντόπα, μετοκλοπραμίδη, ολανζαπίνη (π.χ. Zyprexa), προχλωροπεραζίνη (π.χ. Compazine), κουετιαπίνη (π.χ. Seroquel), ροπινιρόλη (π.χ. Requip), ρισπεριδόνη (π.χ. Risperdal) κ.ά. Επίσης, εάν παίρνετε αντισυλληπτικά, μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητά τους.

Βότανα που μπορεί να βοηθήσουν στη ρύθμιση του θυρεοειδή:

• Πολυκόμπι ή Εκουιζέτο (Equisetum arvense). Αποφύγετε το πολυκόμπι εάν έχετε διαβήτη, παίρνετε λίθιο ή κάποιο διουρητικό χάπι, όπως υδροχλωροθειαζίδη ή φλουροσεμίδη (π.χ Lasix).
• Βρώμη– Αβένα η εδώδιμη (Avena sativa)
• Φύκι Laminaria hyperborea

Άλλα βότανα που μπορεί να βοηθήσουν τη ρύθμιση της εμμήνου ρύσεως είναι:

• Αλχεμίλλη (lady’s mantle– Alchemilla vulgaris)
• Βερβένα (Vervain– Verbena officinalis)
• Κινέζικη Αγγελική (Dong Quai– Angelica sinensis)

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν δοκιμάσετε κάποιο βότανο!
Συμπληρώματα Διατροφής

• Οι γυναίκες που δεν έχουν περίοδο βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για οστεοπόρωση, γι’αυτό θα μπορούσαν να πάρουν κάποιο συμπλήρωμα διατροφής με μέταλλα και βιταμίνες που συμβάλλουν σε δυνατά οστά, όπως το ασβέστιο σε συνδυασμό με τη βιταμίνη D, το μαγνήσιο, η βιταμίνη Κ (ειδικά η Κ2), το βόριο. Η βιταμίνη Κ μπορεί να αλληλεπιδράσει με αντιπηκτική αγωγή, όπως βαρφαρίνη (π.χ. Coumadin) και κλοπιδογρέλη (π.χ. Plavix), καθώς και με φάρμακα κατά της μαλάριας ή πρωτόζωων (π.χ. primaquine).

• Σε περίπτωση που έχετε υψηλά επίπεδα προλακτίνης η  βιταμίνη Β6 μπορεί να τα μειώσει. Επειδή η λήψη μιας μεμονωμένης βιταμίνης του συμπλέγματος Β μπορεί να προκαλέσει ελλείψεις σε κάποιες από τις υπόλοιπες, καλό είναι να μην γίνεται χρήση αυτής για μεγάλο χρονικό διάστημα ή να προτιμάται κάποιο συμπλήρωμα που να περιλαμβάνει όλο το σύμπλεγμα των βιταμινών Β.

• Απαραίτητα λιπαρά οξέα: συμπλήρωμα με έλαιο νυχτολούλουδου ή έλαιο borage. Ενδεχομένως, η λήψη τους να αυξήσει την πιθανότητα αιμορραγίας, ειδικά εάν λαμβάνετε και κάποια αντιπηκτική αγωγή.

Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής:

• Κοιμηθείτε σε σκοτεινό δωμάτιο – το φως επηρεάζει τα επίπεδα των ορμονών
• Κοιμηθείτε πριν τις 11.00 το βράδυ. Χρειάζεστε τουλάχιστον 7-8 ώρες ύπνου μέσα στη διάρκεια της νύχτας
• Να έχετε συχνά γεύματα μέσα στη μέρα (περίπου κάθε 3 ώρες)
• Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος. Αποφύγετε απότομες αυξομειώσεις στα κιλά σας
• Αποφύγετε περιβαλλοντικές τοξίνες – φυτοφάρμακα, συντηρητικά και πρόσθετα τροφίμων 

Άγχος
Προσπαθήστε να μειώσετε το άγχος. Πολλές φορές αποτελεί το βασικό αίτιο για διαταραχές στον γυναικείο κύκλο. Κάντε ελαφριά άσκηση (π.χ γιόγκα, περπάτημα ή ποδήλατο ή κάτι που να σας χαλαρώνει), ακούστε χαλαρωτική μουσική, κάντε αρωματοθεραπεία, διαλογισμό, διαβάστε κάποιο βοηθητικό βιβλίο (π.χ. Leo Buscaglia), δείτε κωμωδίες και προσπαθήστε να δείτε το ποτήρι μισογεμάτο!
Δαμιανού Πελαγία
Διατροφολόγος – Διαιτολόγος
http://www.behealthybehappybeyou.com/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CE%BC%CE%B7%CE%BD%CF%8C%CF%81%CF%81%CE%BF%CE%B9%CE%B1/