
Η προέλευση της σόγιας
Η κατανάλωση σόγιας ιστορικά εντοπίζεται κυρίως στους λαούς της ΄Απω Ανατολής. Στις συγκεκριμένες περιοχές η σόγια έχει μια ιστορία τουλάχιστον 5.000 ετ ενώ είναι ένα βασικό τρόφιμο για τους λαούς αυτού. Η παρατήρηση της επιστημονικής κοινότητας των Δυτικών κοινωνιών, είναι ότι αυτοί οι λαοί έχουν εξαιρετικά χαρακτηριστικά υγείας. Αν κοιτάξει κανείς π.χ. την Ιαπωνία θα δει ότι έχει ένα από τα μεγαλύτερα προσδόκιμα ζωής στο κόσμο με πολύ χαμηλή συχνότητα καρδιααγγειακών παθήσεων και το ερώτημα πάντοτε ήταν γιατί;
Η κατανάλωση της σόγιας
Έτσι εστιάστηκε το ενδιαφέρον στην κατανάλωση της σόγιας, η οποία ήταν τα παλαιότερα χρόνια άγνωστη στις Δυτικές κοινωνίες, και υπήρξε η άποψη αν η συνήθεια κατανάλωσης της σόγιας μεταφερόταν στη Δύση θα βλέπαμε αυτές οι θετικές ιδιότητες ( όπως η μείωση χοληστερόλης, η αντιοξειδωτική δράση, καπ) που στην αρχή είχαμε δει στους λαούς της ΄Απω Ανατολής, να εμφανιστούν και στους Δυτικούς Λαούς; ΄Ετσι άρχισε η σόγια να αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ερευνητικό θέμα για την επιστημονική κοινότητα αλλά και για τους λαούς των Δυτικών Κοινωνιών.
Η σόγια αποτελεί ένα ολοένα και συχνότερα καταναλούμενο τρόφιμο στην ευρωπαική διατροφή.
Η σόγια είναι ένα πολύ ενδιαφέρον τρόφιμο για πάρα πολλούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα απ τα φυτικής προέλευσης τρόφιμα έχει μια πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. Η περιεκτικότητα της σόγιας σε πρωτεΐνες φτάνει τα επίπεδα του 35 με 40 τοις εκατό. Αυτό είναι εντυπωσιακό αν λάβει κανείς υπόψη πως δεν υπάρχει άλλο φυτικής προέλευσης τρόφιμο που να έχει τόσο υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη.
Ως γενικό κανόνα θέτουμε ότι οι πρωτεΐνες του γάλακτος και του κρέατος είναι οι καλύτερες πρωτεΐνες. Είναι καλύτερες πρωτεΐνες γιατί παρέχουν απαραίτητα αμινοξέα και έχουν την υψηλότερη βιολογική αξία. Οι φυτικές πρωτεΐνες ως γενικό κανόνα έχουμε ότι είναι υποδεέστερες. Η σόγια όμως ανάμεσα στις υποδεέστερες πρωτεΐνες έχει την υψηλότερη διατροφική αξία απ’ όλες τις φυτικής προέλευσης τροφές, μια διατροφική αξία η οποία προσεγγίζει τη διατροφική αξία του γάλακτος και του κρέατος.
Έχει όμως και δύο άλλες σημαντικές ιδιότητες.. Η μια είναι ότι περιέχει λιπαρά μεν, αλλά χαμηλή συχνότητα κεκορεσμένων λιπαρών, των κακών λιπαρών οξέων δηλαδή, και έχει την ιδιαιτερότητα ότι περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις δυο κατηγοριών λιπαρών οξέων, των ωμέγα 6 και ωμέγα 3. Πρόσφατες μελέτες τονίζουν ότι τροφές που έχουν τα μείγματα αυτών των λιπαρών οξέων είναι αυτές που είναι πιο αποτελεσματικές όσον αναφορά την προστασία έναντι των καρδιοαγγειακών παθήσεων.
Άρα έχουμε λοιπόν ένα τρόφιμο που, έχει πολλές και καλές πρωτεΐνες, ισάξιες αυτές των ζωικής προέλευσης τροφίμων, και ταυτόχρονα έχει και μια πολύ καλή αναλογία δυο κρίσιμων λιπαρών οξέων τα οποία προστατεύουν από τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Ακόμη δεν περιέχει πολλούς υδατάνθρακες, αλλά ταυτόχρονα είναι «καλοί» υδατάνθρακες είτε μονοσακχαρίτες είτε φυτικές ίνες, και για τη σημασία των φυτικών ινών υπάρχουν πάρα – πάρα πολλά δεδομένα, και επίσης περιέχει και πολλές βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία, ένα εκ των οποίων είναι το ασβέστιο. Αυτός είναι ο λόγος όταν τα παιδιά εμφανίσουν αλλεργία στο γάλα, στο αγελαδινό γάλα, που είναι η συνήθης μορφή κατανάλωσης, τουλάχιστον στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, η εναλλακτική λύση είναι γάλα σόγιας.